Ludzie, wystawa w Galerii ASP w Krakowie
Miejsce: Galeria ASP w Krakowie
Czas: 9.06 – 31.08.2023
Artystki i Artyści: Michał Frydrych, Diana Lelonek, Róża Litwa, Jacek Malinowski,
Marta Szulc, Janek Zamoyski oraz Stanisław Dróżdż
Kurator: Stach Szabłowski
Dla ludzi nie ma ucieczki przed ludźmi – szczególnie w sztuce. W jakimś sensie zawsze opowiada ona o ludziach. Wystawa Ludzie nie jest wyjątkiem. Przeciwnie, jest ona pełna wizerunków ludzi, choć nie występują na niej żadne konkretne osoby, a jeżeli już – to fikcyjne. Kwestia jednostki – jej uczuć, doświadczeń, losów, tożsamości i praw – to doniosłe zagadnienie filozoficzne, polityczne i – last, but not least – również artystyczne, ale w ramach tej wystawy zostawiamy je na boku, by zająć się ludźmi jako podmiotem zbiorowym.
Czym jednak właściwie są ludzie? Ewolucyjnie zaawansowaną biomasą? Zaklętymi w małpich ciałach istotami, które świadomością sięgają gwiazd? W odpowiednim świetle wyglądają niemal bosko. Oglądani z innej perspektywy mogą nasuwać skojarzenia ze społecznymi wprawdzie, ale jednak insektami – np. mrówkami albo, powiedzmy sobie szczerze, karaluchami. Wszystko zależy od punktu widzenia; sztuka specjalizuje się w ich dostarczaniu.
Wraz z nastaniem antropocenu, stał się on w sztuce wielkim tematem, zaś ludzie znaleźli się w interesującej sytuacji, w swego rodzaju punkcie krytycznym – na rozstaju dróg wiodących ku różnym przyszłościom.
Co więc będzie dalej z ludźmi? Co powinni zrobić? Wykonać posthumanistyczny zwrot ku naturze, z której się wyemancypowali? Czy też przeciwnie – uciekać do przodu, w stronę kondycji transhumanistycznej, w kierunku jakiejś formy bio-techno-nadludzkości? W grę wchodzi jeszcze możliwość apokalipsy, oczywiście antropogenicznej. W swojej istocie apokalipsa zastanawiająco przypomina sztukę, jedna i druga należą do sfery wyobrażeń tworzonych przez ludzi i ich właśnie dotyczących.