Nieznośna melancholia detalu albo niezadomowienie. Aleksandra Młynarczyk-Gemza w Shefter Gallery
Bartłomiej Dobroczyński
Maria Stangret. Gra w miejsca, wystawa w Cricotece
Miejsce: Cricoteka, Kraków
Czas: 11.05 – 10.12.2023
Kuratorka: Magdalena Ujma
Współpraca kuratorska i koordynacja: Kamil Kuitkowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Maria Stangret (1929–2020) była malarką, aktorką i pisarką. Jej twórcze życie można rozumieć jako zajmowanie miejsca wobec sztuki XX wieku, wobec awangardowego teatru męża – Tadeusza Kantora, wobec środowiska artystycznego i emancypacji kobiet. W jej twórczości zaznaczają się nieciągłości i przerwy, które komentowała z dużą samoświadomością: „Nie należę do twórców, którzy cenią systematyczność i regularność, którzy muszą każdego dnia coś namalować”.
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Jej miejsca to przede wszystkim mieszkanie i pracownia. W dalszej kolejności – dom za miastem i pokoje hotelowe. Mieszkanie i pracownia były w życiu artystki złączone w jedną przestrzeń, która zawierała i miejsce do życia, i miejsce do tworzenia. Jakby podkreślając to połączenie, artystka przyznawała: „trudno mi zakreślić granicę pomiędzy pracą a czasem wolnym”.
Uważała się za malarkę, znana jest przede wszystkim jako wybitna aktorka Teatru Cricot 2, w wolnych chwilach pisała. Poszczególne nurty jej twórczości płynęły oddzielnie, wymagając innych, niezwiązanych z sobą miejsc. Jako malarka potrzebowała stałej przestrzeni do pracy – własnej pracowni. Działalność aktorki wymagała podróżowania, zakładania tymczasowych siedzib w różnych krajach i na różnych kontynentach. Jako pisarka zajmowała się powieścią – pisała w domu, wykorzystując wolne chwile pomiędzy innymi zajęciami. Wszystkie jej twórcze role składają się na jedną barwną osobowość, jaką była.
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Widok wystawy, „Maria Stangret. Gra w miejsca”, Cricoteka, fot. Szymon Sokołowski
Gra w miejsca to gra w odnajdywanie śladów Marii Stangret w miejscach, które zajmowała. Dzięki nim artystka wychodzi z cienia, zajmuje należną jej pozycję w naszej pamięci.
