Udało się. O sztuce przełamywania barier i konkursie Wysokie Loty w obliczu pandemicznej próby

Nagrodę Rektora ASP, w wysokości 8 tys. złotych, za zbiorową pracę pt. Książka tyflograficzna, otrzymały: Agnieszka Bujas, Maja Drożdż i Natalia Gemel. Celem nagrodzonego projektu była integracja dzieci widzących z ich rówieśnikami z niepełnosprawnościami wzrokowymi. Za pomocą różnorodnych, a zarazem elementarnych kształtów i wyrazistych kolorów zawartych w poręcznej książeczce autorki stworzyły przewodnik po antonimach, animując tym samym możliwości percepcyjne i intelektualne najmłodszych. Egzemplarz próbny książki znajduje się w użyciu w szkole przy ul. Tynieckiej, co stanowi szczególną rekomendację dla najwyżej nagrodzonej pracy w konkursie Wysokie Loty. Projekt oczekuje na realizację.

Jury przyznało też osiem Nagród Dziekańskich, w wysokości 3 tys. złotych każda, następującym laureatkom:

Zofia Biecka, Zofia Dopierała, Iga Gonet, Farby strukturalne

Weronika Majewska, Przestrzeń edukacji artystycznej dla widzących słabowidzących i niewidomych

Agata Jarosławiec, I never touch my father like that, wideo, 2020

Agnieszka Gawron, Rentgen, ceramika na desce, 142 × 92 × 6 cm

Julia Bugajska, Invisible System

Katarzyna Wójcicka, 21 rysunków różne wymiary [12,6–19] × [19–25] cm, cienkopis na papierze, 2020

Natalia Niżnik, Wytrwałość, płaskorzeźba, 2021

Weronika Poje, Poczuj

Zespołowi autorek w składzie: Zofia Biecka, Zofia Dopierała oraz Iga Gonet, które przedstawiły nagrodzony projekt pt. Farby strukturalne. Zestaw farb w kształtnych słoiczkach zawiera osiem kolorów: każdy z nich wyróżnia się odmiennym wypełniaczem, oferującym malującemu niepowtarzalną w zestawie fakturę. Dzięki odmiennej fakturze, każda z farb uzyskała swą wyrazistość i swoistość w dotyku. Projekt ma wspomagać rozeznanie dzieci niedowidzących i niewidzących w idei barwy.

Nagrodzony zestaw czterech artefaktów rehabilitacyjnych, nazwany Poczuj, autorstwa Weroniki Poje, ma wspomagać powrót do zdrowia pacjentów po udarze mózgu. Powszechnym w użyciu przedmiotom rehabilitacyjnym, które swym wyglądem kojarzą się ze szpitalem, autorka przeciwstawia kamień, korę, piórko i bryzę. Przedmioty te, o nietuzinkowej estetyce, przełamującej szpitalną konwencję, ze szczególną siłą odsyłają skojarzenia zdrowiejącego ku naturze. Zdają się uosobieniem twierdzeń o ozdrowieńczych możliwościach sztuki.

Weronika Majewska stworzyła projekt: Przestrzeń edukacji artystycznej dla widzących, słabowidzących i niewidomych. Budynek opracowany przez nagrodzoną artystkę zawiera wystawę instalacji i obiektów przedstawiających zjawiska ze świata sztuki w sposób przekraczający bariery zmysłów, umożliwiający osobom niewidzącym zbliżenie się do problematyki sztuk wizualnych.

Natalia Niżnik jest autorką nagrodzonej płaskorzeźby pt. Wytrwałość, przedstawiającej zbiorowy trud drobnych stalowych nitek, tysiącem połączeń uniemożliwiających rozpadnięcie się pękniętej drewnianej płyty. Stanowi, według słów autorki, analogię dla żywego organizmu; przedstawia stałość i wytrwałość w wewnętrznej walce z przeciwnością doświadczającego losu.

Katarzyna Wójcicka w nagrodzonym cyklu rysunków przedstawia wijącą i piętrzącą się strukturę, nasuwającą skojarzenia z liniami papilarnymi, żmudnie wypełniającą kolejne kartki papieru – podobnie, jak linie papilarne wypełniają kształt opuszka. Intencją artystki jest odniesienie się do pojęcia trudu pracy artysty; akcentuje czas poświęcony dziełu i postuluje odczytywanie procesu powstawania dzieła w kategoriach merkantylnych.

Julia Bugajska jest autorką nagrodzonego projektu mebli, adresowanego do osób niewidzących, pt. Invisible system, w którym fronty szafek – czy to kuchennych, czy garderobianych – pokrywa różnorodnie komponowana struktura wypustek i zagłębień, podobnych jak te oznakowujące chodniki, np. przed przejściem dla pieszych. Dzięki temu każde drzwiczki są odmienne od pozostałych, przy jednoczesnym zachowaniu wysokich parametrów estetycznych mebla w całości. Według autorki rozwiązanie ma być użyteczne dla osób niewidzących, pomagając im odnaleźć się w przestrzeni kuchni i garderoby.

Laureatka Agnieszka Gawron jest autorką rozległego tryptyku pt. Rentgen. Dla młodej artystki, która sama jest osobą z niepełnosprawnością ruchową, przedsięwzięcie to z jednej strony jest wyzwaniem artystycznym, w którym inspiruje się zdjęciami rentgenowskimi i odnosi do ciała wystawionego na ciężką próbę konsekwencji choroby, z drugiej zaś strony, mimo własnych ograniczeń ruchowych, podejmuje odważnie i zwycięsko się mierzy z wymagającą fizycznej sprawności techniką mozaiki ceramicznej. Powstaje praca godna podziwu w swej wielowymiarowości, sama w sobie będąca przekroczeniem barier – nie tylko, co naturalne – w wymiarze rozwoju koncepcji, ale – co szczególne i o czym częstokroć zapominamy współcześnie – w zmaganiu się z materią, fizyczną substancją dzieła – w której odciskamy ślad naszych możliwości.

Agata Jarosławiec otrzymała Nagrodę Dziekańską za pracę pt. I never touch my father like that. Dojmujący brak przedwcześnie zmarłego ojca artystki stał się przyczyną poruszającego dzieła. Początkowo jej działania polegały na odnajdywaniu we własnej osobie genetycznej obecności – śladu po ojcu – by na tej podstawie, domyślając się wyglądu mężczyzny w wieku, którego nie dane mu było dożyć, móc na kolejnym etapie stworzyć silikonową rzeźbę – portret ojca takim, jakim by mógł być, gdyby żył. Proces kształtowania się wyobrażenia oraz relacji, w jakie z powstałym obiektem wchodzi autorka, dokumentuje przejmujący materiał wideo.