Prywatność w placówkach leczniczych
Autorka: Zofia Hernas
Tytuł: Prywatność w placówkach leczniczych
Praca dyplomowa na Wydziale Form Przemysłowych
Promotor: dr Joanna Krokosz
Recenzent: mgr Klaudia Kasprzak
Dlaczego akurat prywatność?
Prywatność w placówkach leczniczych jest tematem, który dotyka każdego z nas. Pobyty w szpitalu, przychodni, gabinetach lekarskich są częścią naszego życia od najmłodszych lat. To dzięki nim dochodzimy do zdrowia i poprawiamy komfort naszego życia. Jednak bardzo często miejsca, które powinny być kojarzone z dobrostanem, wywołują u nas niechęć i dyskomfort. Przekraczając próg szpitala, przychodni, gabinetu, wkraczamy do innej rzeczywistości, zdecydowanie różniącej się od naszej codzienności. Wiążę się ona z bliskim kontaktem z obcymi osobami, pytaniami o intymne aspekty naszego życia i przekraczaniem granic związanym z odsłanianiem ciała. Z jednej strony przyjmujemy ten stan rzeczy, ponieważ jesteśmy skupieni na zdrowiu. Z drugiej, czasem pobyt w placówce wywołuje tak duży dyskomfort, że zostawia ślad na naszej psychice. W swoim dyplomie chciałam skupić się na poprawie doświadczenia pacjenta w placówce medycznej. Zbadanie tematyki poczucia komfortu i prywatności na oddziałach położniczych stało się dla mnie punktem wyjścia do dalszej pracy.
Kluczowy etap procesu projektowego
W trakcie procesu projektowego przeprowadziłam obserwacje i wywiady swobodne, których celem było zapoznanie się z organizacją oddziału położniczego oraz poznaniem potrzeb, problemów i opinii pacjentek oraz personelu medycznego.
Podczas tego etapu dokładnie przeanalizowałam zebrane informacje i wyciągnęłam istotne wnioski:
- Obserwacje poczynione na oddziale położniczym pokazały realia szpitala. W wielu przypadkach wyposażenie i aranżacja przestrzeni sal nie uwzględniały potrzeb pacjentek.
- Ważnym aspektem pomijanym w placówkach jest sensoryka pacjentów, puste, jasne sale oraz białe, ostre światło i zapach środków do mycia nie są warunkami sprzyjającymi regeneracji.
- W rozmowach z pacjentkami ujawniły się trzy główne potrzeby: wsparcia, odpoczynku, komfortu i domowości.
- Kobiety w sytuacji po porodzie, gdy zachodzi wiele zmian w ich życiu, szukają chwili wytchnienia, spokoju oraz zrozumienia ze strony personelu.
- Zaspokojenie potrzeb sensorycznych może pozytywnie wpłynąć na samopoczucie pacjentki.
- Małe udogodnienia w przestrzeni szpitala, odpowiadające na potrzeby pacjentek, wpływają pozytywnie na komfort kobiet i pokazują, że są jednostkami, które zostały dostrzeżone w ogromnym systemie.
Na podstawie wyszczególnionych wniosków powstał główny cel projektu: zwiększenie prywatności i komfortu pacjentki na oddziale położniczym. Skupiłam się na stworzeniu rozwiązania, które nie będzie zmieniać całej przestrzeni ani organizacji placówki, ale punktowo odpowie na potrzeby pacjentek i wpłynie na poprawę standardu opieki.
Utul
W wyniku przeprowadzonych badań, testów i procesu prototypowania powstał projekt Utul. Rozwiązanie zwiększa pozytywne odczucia związane z pobytem na oddziale położniczym i wspiera proces regeneracji. Utul skupia się nie tylko na potrzebach fizycznych, ale i emocjonalnych pacjentki.
W skład projektu wchodzą dwa elementy:
- Utulak — obiekt tekstylny, służący do zwiększenia prywatności i komfortu pacjentki podczas pobytu w sali dwu- i wieloosobowej.
- Zestaw dla Ciebie — pakiet produktów odpowiadających na potrzeby emocjonalne i sensoryczne pacjentki.
Utulak składa się z prostokątnej chusty i dwóch poduszek. W połączeniu elementy pełnią funkcję parawanu, którym pacjentka może się osłonić podczas karmienia, snu lub potrzeby chwili samotności. Utulak zawieszony jest jednym rogiem na haczyku znajdującym się nad łóżkiem. Taki sposób zawieszenia umożliwia przekładanie osłony z jednej na drugą stronę łóżka bez wstawania z niego. Gdy w sali znajduje się panel ścienny, haczyk może znajdować się zaraz pod nim lub w przyszłości zostać wbudowany w dolną część panelu. Po rozłączeniu części Utulaka każda z nich pełni dodatkową funkcję. Chusta służy jako okrycie w trakcie wietrzenia krocza lub jako narzuta w ciepłe dni. Poduszki stają się elementami pomagającymi dostosować łóżko do własnych potrzeb oraz zastępują poduszkę do karmienia.
W skład Zestawu dla Ciebie wchodzą: opaska na oczy z wkładem obciążeniowym, informator połączony z notesem, długopis, krem SOS. Opaska na oczy pełni funkcję regenerującą – umożliwia pacjentce sen w ciągu dnia. Dodatkowo wypełnienie z gorczycy delikatnie naciska na gałki oczne, pozwalając na ich pełne rozluźnienie. Na regenerację wpływa również zawarty w zestawie krem SOS, który nawilża suchą skórę. Publikacja dołączona do zestawu przynosi informacje o emocjach, jakie pojawiają się u kobiety po porodzie i o prawach pacjentki. W publikacji zamieszczony został kod QR, kierujący do ankiety prowadzonej przez Fundację Rodzić po Ludzku odnośnie do standardu opieki okołoporodowej. Ostatnie strony zostały przeznaczone na notatki lub prowadzenie pamiętnika z pierwszych dni życia dziecka. Pakiet przeznaczony jest do użycia w szpitalu, a później zabrania ze sobą do domu.
Rozwiązanie Utul może być umieszczane na sali przy zmianie pościeli i przygotowywaniu łóżka dla nowej pacjentki.
Wpływ na doświadczenia pacjentek
Dzięki projektowi Utul pacjentki mogą poczuć się dostrzeżone w systemie szpitalnym i otoczone odpowiednią opieką w stresującej dla nich sytuacji. Po porodzie wiele kobiet zapomina o swoich potrzebach, skupiając się głównie na potrzebach dziecka. Utul dostosowuje się do tych specyficznych wymagań, przypominając matkom o znaczeniu dbania zarówno o swoje zdrowie psychiczne, jak i fizyczne. Prosta forma projektu i niski koszt produkcji umożliwia łatwe umieszczenie i dostosowanie go do każdej sali szpitalnej. Mam nadzieję, że w przyszłości rozwiązanie pojawi się w placówkach leczniczych i zostanie uwzględnione w tworzeniu nowego doświadczenia oddziałów położniczych.
Projekt Utul uzyskał pozytywną opinię Fundacji Rodzić po Ludzku.
Zofia Hernas
Projektantka wzornictwa i grafiki użytkowej. W swoich projektach skupia się na dokładnym zdefiniowaniu potrzeb użytkownika oraz na empatycznym podejściu do odbiorcy. Interesują ją tematy bliskie codzienności człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem projektów około medycznych i projektowania uniwersalnego. Jest również współzałożycielką stowarzyszenia Dajse zajmującego się promocją kultury i sztuki na terenie Śląska.